بازیافت کاغذ:
کاغذ یکی از کالاهای استراتژیک بوده و نقش حیاتی در توسعه فرهنگی دارد. آمارهای موجود در دنیا حاکی از افزایش مصرف کاغذ به ویژه کاغذهای چاپ روزنامه و مجله می باشند. مصرف سرانه کاغذ در هر جامعه به عنوان شاخصی از رشد و توسعه فرهنگی آن جامعه در نظر گرفته می شود. جهت پاسخ گویی به مصرف داخلی کاغذ بویژه کاغذ روزنامه و مجله، در سالهای اخیر علاوه بر تولید داخلی، این فراورده ها عمدتاً از طریق افزایش واردات تأمین شده اند. به دلیل ارزبری واردات کاغذ، تلاش بر این بوده است که تا حدامکان از طریق افزایش تولید داخلی یا احداث شرکت های بازیافت کاغذ نسبت به تأمین کمبودها اقدام شود.
فواید بازیافت کاغذ :
به طور کلی استفاده از الیاف بازیافتی برای تولید کاغذ من جمله کاغذ روزنامه و مجله مزایای زیادی دارد که به طور خلاصه می توان آنها را به شرح زیر برشمرد:
- صرفه جویی در مصرف چوب برای تولید کاغذ و جلوگیری از قطع بی رویه جنگل ها بویژه جنگل های ارزشمند شمال کشور
- صرفه جویی در هزینه های ارزی برای واردات کاغذ و خمیر کاغذ
- صرفه جویی در مصرف انرژی و موادشیمیایی برای تولید خمیر کاغذ
- کاهش هزینه های تمام شده تولید
- بهبود خواص مکانیکی کاغذهای حاصل در صورت استفاده از کاغذ درجه بالاتر به عنوان کاغذ باطله برای تولید کاغذ درجه پایین تر، به عنوان مثال استفاده از کاغذ مجله باطله برای تولید کاغذ روزنامه
- کاهش خطر آلودگی های زیست محیطی تولید کاغذ از طریق کم کردن مصرف مواد شیمیایی
- کاهش حجم و وزن زباله های شهری
- کاهش نیاز به زمین و امکانات جمع آوری و حمل و دفن زباله
معایب بازیافتی کاغذ :
- نوع خمیرهای بازیافتی از نظر شیمیایی و مکانیکی متفاوت اند بنابرین بر روی نتیجه ی بازیافت تأثیر می گذارند.
- مرفولوژی و انعطاف پذیری الیاف تغییر خواهند کرد.
- وجود مواد آلاینده مانند چسب و مرکب و رنگ … روی رول ها و پارچه های ماشین کاغذ رسوب کرده و بر عملکرد آن تاثیر منفی می گذارد.
- کهنه شدن کاغذهای باطله سبب می شود در دفعات بعدی بازیافت از میزان درجه روشنی خمیر بازیافتی کاسته شود.
- وجود هر گونه آلاینده بر روی خمیر بازیافتی بر روی کیفیت کاغذ اثر می گذارد.
- بازیافت کاغذهای بهداشتی مانند دستمال کاغذی، که آغشته به آلودگی می باشند اگر با سایر زباله های بازیافتی ترکیب شوند باعث انتقال آلودگی و میکروبها به افراد می شوند، بنابرین بسیار خطرناک می باشند.
فاکتورهای کلیدی در تولید کاغذ:
فاکتورهای کلیدی در تولید کاغذ در صورت استفاده از خمیر کاغذ باطله و یا خمیرخام، این است که الیاف می بایست قابلیت تشکیل صفحات پیوسته از طریق گیرکردن بهم دیگر را داشته باشند. علاوه بر آن الیاف باید قابلیت تشکیل پیوندهای قوی در نقاط تماس را نیز داشته باشند. تشکیل خصوصیات مناسب از نقطه نظر قابلیت بهم پیوستگی الیاف و ایجاد پیوند بین آنها در فرایند خمیرسازی زمانیکه پیوندها در ساختار چوب گسیخته می شوند،آغاز می شود.
مراحل بازیافت کاغذ :
کاغذ و مقوای بازیافتی نیاز به استفاده از یک فرایند خمیرسازی متفاوت دارند. در این فرایند فاکتور کلیدی، استفاده از خمیرسازی پیوسته شبیه یک مخلوط کن است که در آن ماده به خمیر تبدیل می شود و مواد زاید و اضافی حذف می شوند. پس از این مرحله غالباً کاغذهای بازیافتی از طریق فرایندی که در آن جوهر با تفکیک مکانیکی یا تصفیه شیمیایی حذف می شود، جوهر زدایی می شوند. بسته به نوع الیاف بازیافت شده و کاربرد نهایی آن مراحل شستشو و یا شناورسازی ممکن است جهت تمیز کردن بیشتر خمیر بکار روند. در مرحله شستشو جوهر و دیگر آلاینده های همراه با خمیر توسط غربال کاغذ سازی حذف می شوند. با افزودن موادشیمیایی در فرآیند شناورسازی، تشکیل حباب های هوا تسریع گردیده و بدین ترتیب ذرات جوهر چسبیده به حباب ها به خارج از خمیر هدایت می گردند.در صورت نیاز ممکن است عملیات سفید سازی روی خمیر نیز انجام شود. بسته به روش خمیرسازی مورد استفاده و کاربرد نهایی موردنظر، خمیر حاصل در طی فرایندهای مختلف پردازش خواهد شد. بطورکلی تمامی طبقه بندی های خمیر به سرند کردن، تلغیظ و عملیات ذخیره سازی نیاز دارند.در نهایت خمیر فراوری شده از منابع بکر یا ثانویه وارد مرحله تولید کاغذ می شود.
دستگاه بازیافت کاغذ :
در شکل بالا تجهیزات و دستگاه بازیافت کاغذ و کارتن را مشاهده می کنید. در این شکل 5 مرحله اصلی در تولید کاغذ مشخص شده است :
- شکل گیری ورقه در جعبه ورودی : یک پخش کننده جریان، دوغاب خمیر (1 درصد خمیر و 99 درصد آب)را به صورت یکنواخت در جعبه ورودی و روی غربال سیمی شکل دهنده متحرک پخش می کند.
- شکل دادن : غربال سیمی fourdrinier الیاف را به شکل ورق درآورده و خمیر در حدود 20 درصد آب خود را ازدست می دهد.
- فشرده سازی : الیاف به هم فشرده می شونددر این مرحله نیز خمیر 20 درصد دیگر آب خود را ازدست می دهد.
- خشک کردن: صفحات تولیدی خشک شده و درصد جامدات آنها به 90 الی 95 درصد می رسد. در این مرحله پیوند بین الیاف نیز گسترش می یابد.
- تبدیل پردازش های نهایی : ورق بین رولهای calender فشرده می گردد تا ضخامت آن کاهش یابد و در نهایت روی قرقره پیچیده می شود.
برای مشاهده ی انواع دستگاه ها و تجهیزات کاغذ و کارتن می توانید به سایت ایزماکو مراجعه کنید.
کاربرد کاغذهای بازیافتی:
بسته به نوع کاغذ و کیفیت و رنگ و تمیزی آن از انواع کاغذ باطله برای ساخت کالاهای مختلفی استفاده می شود. برخی از موارد تولیدی با استفاده از ضایعات کاغذ شامل موارد زیر هستند:
- نولید شانه های تخم مرغ
- تولید کاغذ روزنامه و مجله
- تولید جعبه های مقوایی
- تولید لوازم تزئینی
- تولید پوشال های میوه ای
- تولید کاغذ گراف میوه
- تولید کاغذ کاهی
انواع کاغذهای باطله و مقوا :
کاغذهای باطله و مقوا را می توان به پنج دسته کلی تقسیم بندی کرد:
- روزنامه های باطله (ONP)
- کارتن های باطله (OCC)
- کاغذهای جوهرگیری شده با کیفیت بالا
- جایگزین های خمیر
- کاغذهای مخلوط
این اقلام بخش عمده ای از زباله های جامد شهری را تشکیل می دهند و نرخ بازیافت بالایی دارند. طبق تعریف، کاغذ و مقوای بازیافتی شامل الیاف دور ریز شده پیش مصرفی که در حین فرایند تولید به شکل اضافات بوجود آمده اند، انتهای رول های کاغذ و رول های دوباره خمیر شده و نیز مواد تولید شده در خانه ها و ادارات و دیگر منابع پس مصرفی می باشد. در عمل دور ریزهای داخلی معمولاً در گزارش های آماری کاغذهای بازیافتی به حساب نمی آیند.
خلاصه بازیافت کاغذ :
بازیافت کاغذ مزایای زیادی دارد که در بالا به آنها اشاره کردیم، از طرفی یکی از مهمترین مزایای آن حفظ انرژی و سلامت محیط زیست می باشد در کشور ما به دلیل عدم آموزش های لازم و بی توجهی به این موضوع متاسفانه بازیافت کاغذ به درستی انجام نمی شود. بنابرین بهترین کاری که می توان انجام داد این است که بازیافت کاغذ در خانه هایمان را جدی بگیریم و از همان ایتدا به کودکان و فرزندانمان تفکیک زباله ها بخصوص زباله های کاغذی را آموزش دهیم.